Thơ Kiệt Tấn Điệp khúc tình yêu và trái phá

Người ta thường biết tới Kiệt Tấn như một nhà văn xuất sắc của Miền Nam với những tập truyện Nụ Cười Tre Trúc, Em Điên Xõa Tóc, Thương Nàng Bấy Nhiêu…
Thế nhưng Kiệt Tấn còn là nhà thơ, tác giả của Điệp Khúc Tình Yêu Và Trái Phá (Sáng Tạo xuất bản, 1966) và Việt Nam Thương Khúc (trường thi, An Tiêm 1999).
Về “Điệp Khúc Tình Yêu và Trái Phá”, Đặng Mai Lan đã có nhận định như sau:
Tập thơ thứ nhất, “Điệp khúc tình yêu và trái phá”, gồm hai điệp khúc (andante cantabile và allegro con fuoco!) với hơn bốn mươi lăm bài thơ làm từ những năm 1961, 62 với phong cách hiện đại siêu thực thời bấy giờ: hầu hết đều không vần.

một bận hư vô có chửa hoang
sinh đôi một con thú hai chân và một con thú vô hình

Có bài thơ tự sự, có câu thơ văn xuôi, có câu vắt dòng, rất Tây phương và... tân hình thức bây giờ.
Đêm tối và mùa mưa là hai bối cảnh thường gặp.
Một đêm vũ trường buồn hiu hay “Đêm đêm nằm tủi hổ một mình anh”, một ngày nắng quạnh quẽ nơi bãi bể, một “hoàng hôn chở bóng tối về chật hồn anh” hay “nỗi buồn dài hơn sải tay”:

NGUYỄN & BẠN HỮU

Biết bao giờ

Khi hơi thở vàng về đậu lên màu đỏ
màu đỏ về đậu lên cây điệp
cây điệp về đậu lên ký ức
khi đó dù đang trên đường ra bến tàu
dù đang trên đường đến công sở
dù đang trên đường ra pháp trường
dù đang đặt chân lên bực đầu tiên của cầu thang ngoại tình
dù đang cử động trong bốn bề thời gian đặc cứng
cũng sẽ dừng lại
một bước
và nói thầm
đó là mùa hè
có biết không

có biết không
đó là mùa hè
và đừng hỏi tại sao
đừng hỏi tại sao con ve ca hát và con kiến tha mồivì giả thử tất cả những con ve đều tha mồi và tất cả những con kiến đều không chịu ca hát

Hãy nằm im
và đừng hỏi tại sao
hãy nằm im
và lắng nghe những vũng nước xanh lơ xôn xao trong đầu
sóng lăn lóc hoài những hòn sỏi trong mỗi tế bào tươi
hãy nằm im
và lắng nghe mặt trời nồng nàn trên da phỏng
thân thể mỹ miều rực rỡ trên cát mịn
những đỉnh tròn rám nắng
đôi môi mặn rên khẽ
mê sảng gọi tình
bừng bừng sứa lửa
trong đêm

Hãy nằm im
và lắng nghe đêm rì rào mãi không thôi
lời tây ban cầm tự tình bên khung cửa khuất
loài hoá thạch sao bám riết hoài ghềnh đá trơn
và chiếc khăn choàng bỏ quên trên bãi muộn
không bao giờ tìm thấy nữa

Hãy nằm im
và đừng hỏi
tại saođừng hỏi tại sao
những con ruồi say nắng
rụng cánh
nằm chết
trên bàn tay ấm áp
của mùa hè

Mưa tối

hỡi em!
từ nay anh đặt tên em lại là em người yêu của anh
em nhớ nhé
anh sẽ ban phép lành cho em quên tất cảhỡi em hỡi em hỡi em!
em hãy lên tiếng cho anh được biết em còn
sống sót trên cõi đời này
anh làm thơ
tại vì tối nay trời mưa trời mưa rất lớn mưa
­ướt cả phố phường mưa ướt cả bãi cỏ mưa
­ướt cả sân mưa dột xuống nỗi lẻ loi của anh
anh nghe nhạc đánh đàn
có những giọt nước to gõ nhịp buồn buồn
trên mái thiếc

làm sao cho anh khoét thủng thịt da anh để
đến gặp gỡ từng người
anh muốn cọ xát đến rướm máu
làm sao cho anh được tật nguyền bằng bướu
thiên hạ
làm sao cho thiên hạ chảy máu được bằng
tim anh
làm sao cho chúng mình khỏi phải là những
con khủng long bị ngưng đọng đời đời
trong những khối băng hà trong suốt nhìn
nhau cắn vỡ răng chỉ để ý thức cô đơn
làm sao được hở em
anh sờ da thịt khám phá sự sống
những tế bào những huyết cầu chuyển vận
chúng nó có cuộc sống cá nhân của chúng nó
anh có thuộc về anh không ?

anh khám phá ái tình bằng đứa trẻ chơi trượt dốc
nhiều khi anh nhìn nấc thang lên mất hết lý thú
nhưng rồi đâu lại vào đó vì anh sợ khoảng
trống sâu hút anh để lại đằng sau lưng
anh gia nhập một đoàn hát vĩ đại
anh đóng vai trong một tấn tuồng vĩ đại mà
đoạn kết chưa viết xong
anh không ngớt tự tra hỏi
rồi sao nữa?

và đó là nỗi khốn khổ của anhngày mai nếu trời nắng anh sẽ tìm đến bờ
hồ để có được một vũng nước trong
anh sẽ viết thơ yêu đương nồng nàn và đem
chôn dưới một gốc cây già cho khỏi mất
rồi anh sẽ lội ra xa bờ lặn ngụp giữa những
đám mây trắng uống từng ngụm nắng trên
thân thể cho thân mật với ngoại cảnh

anh sẽ tìm một dòng nước trong lành dẫn anh vào sâu tận mắt em
anh sẽ trói hết tay chân ý thức mình và
đánh chìm nó vào những chiều sâu ngu muội
anh sẽ bằng lòng quên hết rồi sao nữa
anh sẽ bằng lòng quên hết trời mưa trời mưa tối nay

Kiệt Tấn